Tüp Bebek (IVF) Tedavisi
Neden Tüp Bebek?
35 yaş altı bir yıl, 35 yaş üstü ise 6 ay boyunca korunmasız ilişkiye girilmesine rağmen gebeliğin oluşmadığı durumlarda çiftlere tüp bebek tedavi yöntemi önermekteyiz. Önerdiğimiz yöntemler sadece yumurtlamanın uyarılması, aşılama veya tüp bebek yöntemi olabilir. Hangi tedavi yönteminin uygulanacağını uzman doktor kararı ile belirlemekteyiz.
Tüp Bebek Nedir?
Tüp bebek uygulaması, en basit ifadeyle, kadından alınan yumurta hücresi ile erkekten alınan sperm hücresinin laboratuvar koşullarında bir araya getirilip döllenmesi sonucunda oluşan embriyoların rahme konulması işlemidir. Önerilen yöntemler, yumurtlamanın ilaçla uyarılması, aşılama veya tüp bebek olabilir. Çiftler için en uygun tedavi yöntemi uzman doktorumuz tarafından belirlenmektedir.
Tüp bebek, kadından alınan yumurta hücresi ile erkekten alınan sperm hücresinin laboratuvar koşullarında bir araya getirilip döllenmesidir. Tüp bebek tedavisi kimlere uygulanır?
Dünyada yaklaşık 40 yıldır uygulanan tüp bebek tedavisi ilk başlarda yalnızca tüpleri tıkalı olan kadınlar için düşünülmüştür. Ancak günümüzde farklı nedenlerle çocuk sahibi olamayan kadınlara ve erkeklere tüp bebek tedavisi uygulanmaktadır. Kadın ve erkekte başlıca infertilite sebepleri şunlardır:
Kadında:
- Tüplerin hasarlı ve tıkalı olması
- Yumurtlama bozuklukları
- Endometriozis
- Rahimde doğuştan veya sonradan gelişen patolojiler (miyomlar, polipler)
- Süt hormonu yüksekliği (hiperprolaktinemi)
- Rahim ağzındaki yapısal, enfeksiyona bağlı veya salgısal bozukluklar
- Tiroid hormon bozuklukları
- Rahim ve yumurtalıklarla ilgili geçirilen cerrahi işlemler
- Açıklanamayan kısırlık
Erkekte:
- Sperm kalitesindeki bozukluklar
- Sperm üretiminin az olması
- Sperm yapısındaki bozukluklar
- Spermlerin hareketsiz olması
- Yaralanmalar
- Geçirilen hastalıklar veya cerrahi işlemler sonucu oluşan hasarlar
- Doğuştan gelen bozukluklar
- Açıklanamayan kısırlık
Tüp Bebek Tedavisinin Aşamaları Nelerdir?
1. Aşama: İlk Muayene ve Çiftin Değerlendirilmesi
Tüp bebek aşamaları ilk olarak çiftin değerlendirilmesi ile başlar. Tedavi görmek isteyen çiftin daha önce gördüğü tedaviler var ise kontrol edilmelidir. Gebelik, düşük doğum geçmişi tespit edilir. Daha önce yapmış olduğu incelemeler sonuçları değerlendirilir. Bu tetkikler ardından çiftlerin kan örnekleri, yumurtalık rezervi ve sperm tahlili yapılır. Rahim iç tabakası ve rahim şekli değerlendirilir. Gerekirse genetik analiz gibi ileri düzey testler yapılır. Gebelik öncesi rutin testler yapıldıktan sonra incelendikten sonra tedaviye başlanır.
2. Aşama: Yumurtalıkların Uyarılması (Ovulasyon İndüksiyonu)
Tüp bebek tedavisi başlangıç aşaması olan ovülasyon indüksiyonu veya kontrollü ovaryan hiperstimülasyon, birden fazla sayıda yumurta geliştirilmesi için dışardan enjeksiyon şeklinde günlük ilaç uygulamalarını içerir. Bu aşama kişinin yumurta rezervine ve yaşına göre belirlenen ilaç dozu ile bireyselleştirilir.
Ek olarak uygulanan iğneler ile ise büyüyen yumurtaların tedavi boyunca zamansız olarak çatlayarak hastanın karnına dökülmesi de önlenmiş olur. Yumurta gelişimi kişiye göre değişkenlik göstermesine rağmen ortalama 7-10 gün sürer.
3. Aşama: Yumurtaların Toplanması
Bu işlemde, tüp bebek yumurta toplama, anestezi (sedasyon/analjezi) altında anne adayımızdan yumurtalar alınır. Laboratuvar ortamında yüksek hijyen koşullarında döllenme işlemini beklemek üzere saklanır. Aynı aşamada baba adayından da sperm örneği alınmalıdır. Erkek bireyin sperm örneği verebilecek durumda olması için 2 ila 4 gün arasında cinsel perhizli olması gerekir.
4. Aşama: Mikroenjeksiyon Yöntemi (ICSI) veya Klasik Tüp Bebek (IVF) Tedavisi ile Döllenmenin Sağlanması
Tüp bebek tedavisinin ilk yıllarında kullanılan dölleme yöntemi klasik tüp bebek veya IVF yöntemi olarak bilinir. Bu yöntemde yumurta ile spermin laboratuvar şartlarında bir tüp içinde döllenmesi sağlanır.
IVF yönteminde döllenme ihtimali daha az olduğu için son yıllarda ICSI yani mikroenjeksiyon yöntemi tercih edilir. ICSI yöntemini erkekten alınan bir adet sperm mikroskop altında bir pipet aracılığıyla doğrudan yumurtanın içine enjekte edilir. Bu yöntemin amacı yumurtanın sperm ile birleşmesini ve döllenmenin yüksek oranda oluşmasını sağlamaktır.
5. Aşama: Anne Adayına Embriyo Transferi
Daha önce de bahsettiğimiz gibi laboratuvar ortamına saklanan ve döllenen yumurtaların (embriyo), ağrısız bir şekilde rahim içerisine yerleştirilir. Bu süreç ardından gebelik olana kadar cinsel ilişkiye girmek önerilmez.
6. Aşama: Gebelik Testi
Embriyo transferi yaptıktan 10 gün sonra gebelik testi yapılabilir. Hamilelik süreci başladığı takdirde anne adayı 7 ila 10 gün içerisinde ultrason kontrollerine çağırılır. Gebeliğin özellikle ilk 3 ayı doktorunuzun önerilerini dinlemek ve verdiği ilaçları kullanmak tedavide büyük önem taşır.
