Sperm Dondurma
Birtakım cerrahi tedaviler, prosedürler ve hastalıklar; erkeklerdeki üreme işlevini geçici veya kalıcı olarak etkileyebilir. Kalıcı bir durumda sağlıklı sperm hücreleri üretilemeyeceği için infertilite (kısırlık) meydana gelir. Sperm dondurma ve saklama teknikleri ile sperm içeren sıvı olarak bilinen semen numuneleri saklanarak, gelecek zamanlar içerisinde bebek sahibi olmak üzere kullanılabilir.
Sperm Dondurma Nedir?
Sperm dondurma, baba adayından alınan spermlerin daha sonraki zamanlarda çözülerek tüp bebek tedavilerinde kullanılması adına dondurulması sürecidir. Dondurulan spermler sıvı azotun içerisinde, -196 °C’ da saklanmaktadır. Dondurulan sıcaklığın düşük olması spermlerin uzun süre zarar görmeden saklanmasını sağlar. Dondurulan spermlerin çözüldüklerindeki canlılık oranları ve kaliteleri bozulmamaktadır. Özellikle kemoterapi görecek erkek adaylar için çok etkili bir tedavi yöntemidir.
Çocuk sahibi olma sürecini ilerleyen yıllara bırakmak isteyen kişiler için başvurabilecekleri bir dondurma şeklidir. Erkeklerde sperm sayısı orta yaşlara gelindiğinde her yıl ortalama yılda %2-3 oranında azalmaktadır. Sperm sayısı ve hareketliğinin azalması döllenmenin gerçekleşme olasılığı da azalır. Ayrıca DNA bütünlüğü de ilerleyen yaşlara doğru bozulabilir. Bu tarz durumların önüne geçmeye karşı sperm dondurma işlemi tercih edilebilir.
Sperm Dondurma İşlemini Kimlere Önerilmektedir?
- İleri yaşta baba olmak isteyen erkeklere
- Kanser gibi hastalıkların tedavisi için kemoterapi gören erkeklere kemoterapi öncesi
- Çeşitli hastalıklar nedeniyle yumurtalıkları (testisleri) alınması gereken erkekler
- Sperm dondurma işlemi için hiçbir ilaç tedavisi gerekmemektedir.
Sperm dondurma nasıl yapılır?
Sperm dondurma işleminin yapılabilmesi için öncelikle erkeklerden sperm örneği alınmalıdır. Bu işlem de iki farklı şekilde yapılabilir. Bu işlem erkeklerin mastürbasyon yapmasıyla elde edilebilir. Ancak bazı erkeklerde sperm oranı az olabilir ya da hastanın diğer yöntemi uygulamayı kabul etmemesi durumu olabilir. Böyle durumlarda TESE, MİKRO-TESE gibi işlemler yapılarak erkek testislerinden sperm toplama işlemi yapılabilir. Bu işlemler duruma bağlı olarak lokal ya da genel anestezi ile yapılabilir.
Sperm toplama işleminin yapılabilmesi için erkekler işlemden evvel ortalama 3 gün kadar cinsel ilişkiye girmemelidir. Bu dönemde vücuttan sperm çıkışına yol açacak her durum yasaklanır. Sperm sayısının artması adına bu süreyi uzatmayı düşünenler için uzmanların önermediğini belirtelim. Çünkü süre ne kadar uzarsa sperm hareketliliği azalır ve spermlerin kalitesi düşer.
Çeşitli yöntemlerle erkeklerden alınan spermler analiz edilmektedir. Bu işleme semen analizi denmektedir. Bu işlem sırasında sperm sayısı, spermlerin hareketliliği ve yapısı detaylı olarak değerlendirilir. Daha sonra en sağlıklı spermler seçilerek dondurulur. Alınan spermlerin yeterli kalitede olmaması durumunda sperm alma işlemi tekrar yapılabilir. Gerekli analizler sonrasında yeterli kalitede ve miktarda alınan spermler özel yöntemlerle dondurulur.
Erkeklerden bu işlem öncesinde semen analizine ek olarak HIV, Hepatit B ve C gibi hastalıklarla yönelik kan testi istenmektedir.
